۴ ماده افزودنی غذایی رایج که برای سلامتی مضرند

افزودنی‌های غذایی موادی هستند که در طی فرآوری و بسته‌بندی به غذاها و نوشیدنی‌ها اضافه می‌شوند.همه مواد افزودنی غذایی مضر نیستند، اما برخی‌ها مانند نیترات‌ها، سولفیت‌ها و شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌توانند مضر باشند. برای جلوگیری از مصرف افزودنی‌های غذایی، بهتر است خودتان آشپزی کنید، یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و استفاده از غذاهای فرآوری شده را محدود کنید.

افزودنی غذایی، ماده‌ای است که به طور طبیعی در یک غذا یا نوشیدنی یافت نمی‌شود اما در طی فرآوری یا تهیه، به آن اضافه می‌شود. به چند دلیل از مواد افزودنی استفاده می‌شود، از جمله برای کمک به تهیه محصول، نگهداری از آن، جذابیت بیشتر محصول و یا افزایش عطر و طعم.
طبق گفته متخصصین: هیچ ماده غذایی افزودنی وجود ندارد که اگر به مقدار کم مصرف شود، به سلامتی شما آسیب برساند با این وجود، بعضی از افزودنی‌های غذایی وجود دارند که اگر به طور منظم مصرف شوند ممکن است خطرآفرین باشند.

۱٫ رنگ‌های خوراکی مصنوعی

رنگ‌های خوراکی مصنوعی در بسیاری از غذاها، از رویه خامه‌های کیک و شیرینی با رنگ روشن گرفته تا ماست یافت می‌شود که آن‌ها را برای تقویت یا تغییر رنگ اضافه می‌کنند.

رنگ‌های مصنوعی رایج شامل:

· آبی شماره‌های ۱ و ۲
· سبز شماره ۳
· قرمز شماره‌های ۳ و ۴۰
· زرد شماره‌های ۵ و ۶

طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا، مطالعاتی که طی چند دهه گذشته صورت گرفته، این نگرانی را به وجود آورده است که رنگ‌های خوراکی مصنوعی بر رفتار کودکان تأثیر می‌گذارد و علائم ADHD (اختلال نقص توجه و بیش فعالی) را تشدید می‌کند.
با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود کدام رنگ‌های خوراکی و تا چه حد بر رفتار تأثیر می‌گذارند. یک بررسی در سال ۲۰۱۲ نشان می‌دهد که رنگ‌های غذایی مصنوعی ممکن است با رفتار پیش‌فعالی در کودکان مرتبط باشد حتی اگر آن‌ها پیش فعالی نداشته باشند.
متخصصین اطفال می‌گویند: کودکانی که بیش فعالی دارند باید از رنگ‌های غذایی مصنوعی دوری کنند. کودکان به نسبت بیشتری تحت تأثیر رنگ‌های غذایی مصنوعی قرار می‌گیرند، زیرا بدن آن‌ها هنوز در حال رشد است.

گزینه‌های طبیعی جایگزین رنگ‌های غذایی مصنوعی عبارت‌اند از:
· چغندر
· بتاکاروتن‌ها
· عصاره میوه‌ها

۲٫ نیترات‌ها و نیتریت‌ها

نیترات‌ها و نیتریت‌ها غالباً در گوشت‌های فرآوری شده، ماهی‌ها و پنیرهای پروسس شده یافت می‌شوند و با سرطان در سیستم‌های گوارشی و عصبی ارتباط دارند.
سازمان بهداشت جهانی به دلیل افزودن نیترات یا نیتریت در فرآیند فرآوری، گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس را در دسته مواد غذایی سرطان‌زا طبقه‌بندی می‌کند. این طبقه بندی پس از بررسی بیش از ۸۰۰ مطالعه علمی صورت گرفت. مطالعات نشان می‌دهند گوشت‌های فرآوری شده با نیترات خطر سرطان، به ویژه سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند.
یک بررسی بسیار گسترده در سال ۲۰۱۷ که ۹۹ مطالعه را در مورد مصرف روزانه ۵۰ گرم گوشت فرآوری شده تجزیه و تحلیل کرده است، نشان داده که حدوداً در هر یک هات‌داگ،۱۶ درصد افزایش خطر سرطان وجود دارد.
گوشت‌هایی مانند هات‌داگ و بیکن اغلب حاوی نیتریت سدیم هستند، اما می‌توانید به دنبال انواعی باشید که فاقد نیتریت هستند. با این حال، انواع بدون نیترات هنوز هم حاوی منابع طبیعی نیترات هستند. بنابراین مشخص نیست که آیا این‌ها در واقع ایمن‌تر هستند یا خیر.

۳٫ سولفیت‌ها

سولفیت‌ها به طور طبیعی در بعضی از غذاهای کامل وجود دارند، اما به عنوان ماده نگهدارنده برای تغییر رنگ آهسته، به آن‌ها افزوده می‌شود. غذاهای حاوی مواد افزودنی سولفیت شامل سس آب‌گوشت بسته بندی شده، بیسکویت و خمیر پیتزا و حتی میوه‌های خشک هستند.
برخی افراد به سولفیت حساس هستند و اگر آسم حساس به سولفیت داشته باشند، همین امر باعث می‌شود که دچار مشکلات تنفسی شوند. با این حال، اگر به سولفیت حساس نیستید، آن‌ها هیچ عواقب شناخته شده‌ای برای سلامتی ندارند.

اگر حساسیت دارید، از موادی که حاوی سولفیت هستند، اجتناب کنید، که برخی دیگر از نام‌های آن‌ها عبارت‌اند از:

· سولفور دی‌اکسید
· پتاسیم بی‌سولفیت
· سدیم سولفیت
· سدیم بی‌سولفیت

۴٫ شیرین‌کننده‌های مصنوعی

شیرین‌کننده‌های مصنوعی جایگزین‌های قند مصنوعی هستند که به غذاها و نوشیدنی‌های شیرین کننده، بیشتر نوشیدنی‌های غیرالکلی، محصولات لبنی، مربا و ژله‌ها اضافه می‌شوند. آن‌ها به ویژه در محصولاتی با عنوان «رژیمی» یا «بدون قند» یافت می‌شوند، و در واقع هیچ کالری به محصول اضافه نمی‌کنند.

شیرین کننده‌های مصنوعی رایج عبارت‌اند از:
· ساخارین
· آسپارتام
· سوکرالوز
اگرچه شیرین کننده‌های مصنوعی برای کاهش چاقی و مقاومت به انسولین تولید شده‌اند، اما با بررسی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، مشخص شد که در حقیقت ممکن است آن‌ها به اپیدمی چاقی کمک کنند و دلیل آن این است که شیرین‌کننده‌های مصنوعی احساس سیری را کاهش می‌دهند و منجر به افزایش مصرف کالری و در نتیجه افزایش وزن می‌شوند.
طبق یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۹ بر روی زنان دچار یائسگی، نشان داده شد مصرف زیاد مواد شیرین کننده مصنوعی خطر سکته، بیماری قلبی عروق کرونر و مرگ و میر ناشی از آن را افزایش می‌دهد.

در حالی که برخی از مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که شیرین کننده‌های مصنوعی می‌توانند باعث سرطان شوند، اما ارتباط مشخصی بین این ماده افزودنی و افزایش خطر سرطان در انسان دیده نشده است.
ممکن است نیاز باشد از مصرف مقادیر زیاد شیرین‌کننده‌های مصنوعی خودداری کنید، اما این بدان معنا نیست که مجبورید آن‌ها را کاملاً از رژیم خود حذف کنید. با یک متخصص تغذیه صحبت کنید تا بهترین گزینه مناسب شما و اهداف سلامتی‌تان ارائه دهد.

چگونه از مصرف افزودنی‌های غذایی جلوگیری کنیم؟

برای محدود کردن مصرف این مواد افزودنی، لیست مواد موجود بر روی بسته‌بندی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را بخوانید. همچنین شما می‌توانید مصرف مواد افزودنی را با استفاده از روش‌های زیر کاهش دهید:
· غذاهای بسیار فرآوری شده شامل هات داگ، آب‌نبات و چیپس را محدود کنید.
· رژیم غذایی سالم داشته باشید؛ بر روی سبزیجات و میوه‌ها و سایر غذاهای گیاهی مانند غلات، آجیل‌ها و حبوبات تمرکز کنید.
. غذاها را خودتان طبخ کنید؛ مواد تشکیل دهنده غذایی که تهیه می‌کنید معمولاً مواد افزودنی کمتری نسبت به غذای از پیش آماده دارد. پیشنهاد می‌شود که: «یاد بگیرید چطور عصاره آب‌گوشت، سس و چاشنی‌ها را درست کنید بدون این‌که به انواع مواد بسته بندی شده متکی باشید.»

نکات کلیدی

اگرچه همه مواد افزودنی غذایی، به عنوان خطری برای سلامتی در نظر گرفته نمی‌شوند، اما بعضی از آن‌ها ممکن است در صورت مصرف مداوم، خطر سرطان، مشکلات رفتاری در کودکان و چاقی را افزایش دهند.
تحقیقات بیشتری در مورد اثر طولانی‌مدت مواجهه زیاد با مواد افزودنی غذایی لازم است. شما می‌توانید با داشتن یک رژیم غذایی سالم و همچنین توجه بیشتر به لیست برچسب‌های مواد غذایی، میزان مواجهه را کاهش دهید.